واشرها یا گسکت های لاستیکی از خانواده درزبندها و درزگیرها به شمار می آیند که در لوله کشی مخازن و پروژه های مربوط به انتقال سیالات استفاده دارد. واشر ها معمولا به عنوان جدا کننده، پخش کننده بار و فشار و گاهی برای کاهش لرزش یک سطح یا برای آب بندی و عایق بودن و جلوگیری از نشت مواد استفاده می شود.

معمولاً قطر خارجی واشر دو برابر قطر داخلی آن است،گاهی به درزگيرهای فيبری و لاستيكی هم واشر گفته مي شود در صورتی كه تنها كار اين درزگير ها جلوگيری از عدم نشت مواد و مايعات می باشد و همچنین از واشرها براي جلوگيری از خوردگی سطوح استفاده مي شود.

گسکت (Gasket) چیست؟

گسکت  (Gasket) یا واشر مکانیکی یکی از پرکاربردترین و پر مصرف ترین کالاهای صنعتی  در زمینه آب بندی می‌باشند. گسکت در لغت نامه فارسی به معنای درز بند و لایی است ,  و در واقع یک درزگیر مکانیکی است که تقریبا در تمام صنایع از جمله فرآوری مواد غذایی، پتروشیمی، دارویی، آب و گاز استفاده می‌ شود. گسکت‌ ها به طور معمول از برش موادی که به صورت ورقه‌ای هستند، تولید می‌شود و به گونه‌ای طراحی می‌شود که در فضای خالی بین دو شی تخت فشار هوا یا آب، قرار بگیرد.

گسکت یک جز الاستومری است که تقاطع بین دو سطح را پر می‌کند. این قطعات معمولاً از انواع مختلفی از جمله لاستیک، چوب پنبه یا کاغذ، فلز، مس و فوم هستند که گسکت بین آن‌ها قرار می‌گیرد.  این محصول انعطاف‌پذیر به دلیل عملکردی که دارد می‌تواند برای دامنه وسیعی از اهداف مورد استفاده قرار گیرد. در ادامه اگر می‌خواهید با گسکت ها و انواع مختلف آن در کاربردهای گوناگون آشنا شوید، با ماهان صنعت همراه باشید.

انواع گسکت

گسکت ها در انواع مختلف و جنس‌های متفاوتی از جمله فلزی ، غیر فلزی ، لاستیکی، مقوایی، نمدی، سیلیکونی ، فایبرگلاسی یا بسپاری و… در بازار عرضه می‌شوند. به طور کل گسکت ها به صورت زیر دسته بندی می شوند:

• گسکت پوشش فلزی دار
• گسکت رینگی
• گسکت اسپیرال وند (همان گسکت مارپیچی یا خلزونی است)
• گسکت تفلون PTFE
• گسکت ترکیبی

انواع گسکت‌ ها بر اساس جنس و متریال :

• گسکت فلزی (Metal Gasket)
• گسکت کامپوزیت یا نیمه فلزی (Composite Gasket or Semi-Metallic)
• گسکت غیرفلزی (Non-Metallic Gasket)
• گسکت رینگی (Ring Joint Gasket)
• گسکت اسپیرال وند(Spiral Gasket)
• گسکت شانه ای (Kammprofile Gasket)
• گسکت گرافیتی (Graphite Gasket )
• گسکت ژاکتی (Jacketed Gasket)
• گسکت تفلون (PTFE Gasket)
• گسکت کیت عایقی (Insulation Kit Gasket)
• گسکت لاستیکی (Rubber Gasket)
• گسکت جکت دار (jacketed gasket)
• گسکت سخت (Hard Gasket)

 نحوه قرار دهی گسکت

در يك اتصال فلنجي، كليه اجزاء بايد بصورت كاملاً صحيح قطعه آب­بند را در بر بگيرند. در بيشتر موارد بروز نشتي، عدم بكارگيري دقیق همين نكته مي ­باشد.

 نحوه انتخاب گسکت مناسب

نحوه انتخاب درست آن ها علاوه بر افزایش طول عمر سیستم لوله کشی از خسارات سنگین و گاه حتی غیر قابل جبران جلوگیری می کند. نکاتی که در رابطه با انتخاب واشر باید مورد توجه قرار گیرد به شرح ذیل است:

1. تراکم پذیری: یکی از مهمترین و اساسی ترین ویژگی های واشرها، تراکم پذیری آنها در برابر فشار است. تراکم پذیری به این معنی است که تحت فشار بین دو فلنج کاملا متراکم شده و از نشت مایع جلوگیری می کند.
2. مقاومت در برابر خوردگی: واشرها باید در برابر خوردگی شیمیایی مقاوم بوده و به دلیل گذشت زمان دچار خوردگی شیمیایی نشوند. علاوه بر این که واشرها باید در برابر خوردگی مقاوم باشند، مواد آنها نیز نباید به گونه ای باشد که باعث خوردگی فلنج ها شود.
3. امکان تعویض آسان: واشرها باید به گونه ای ساخته شوند که پس از پایان عمر مفید به راحتی از سیستم خارج و تعویض شوند.
4. نازک نشدن: مواد واشرها نباید تحت فشار بین دو فلنج نازک شده و از بین بروند.
5. دما: دمای سیال جاری در خطوط لوله یکی از عوامل تعیین کننده در انتخاب واشر است. اگر واشر انتخاب شود و دمای سیال با یکدیگر همخوانی نداشته باشد، عملکرد سیستم دچار مشکل می شود.

 استاندارد انتخاب گسکت

انجمن مهندسان مکانیک آمریکا یا به اختصار ASME برای ساخت و طراحی گست ها استاندارد مختص به خود را ارائه داده که برای گسکت های اسپیرال وند براساس استاندارد ASME B16.20 و گسکت های صاف، لاستیکی، سیم دار و غیره براساس استاندارد ASME B16.21  طراحی و ساخته می شوند. گسکت های RTJ هم براساس استاندارد API 6A و ASME B16.5 و MSS SP44 ساخته می شوند.

 ویژگی های گسکت

ویژگی هایی که هر گسکت باید داشته باشد عبارتند از:

• گسکت ها باید در برابر خوردگی در برابر مایعات و موادی که با آنها در تماس هستند مقاومت بالایی داشته باشند.
• گسکت مورد استفاده در صنایع شیمیایی باید در برابر مواد اسیدی و قلیایی و رطوبت محیط مقاوم باشد تا در اثر تماس با آن دچار خوردگی نشود.
• مواد مورد استفاده در ساخت گسکت باید مقاومت بالایی در برابر دما و فشار داشته باشند تا عملکرد مناسبی داشته باشند.
• گسکت ها باید قیمت مناسب و منصفانه ای داشته باشند تا در صورت خرابی یا تعمیر، هزینه های زیادی را برای صنعت مورد نظر به همراه نداشته باشد.
• گسکت ها باید در برابر تغییرات ناشی از فشار، دمای بالا و ارتعاشات استحکام کافی داشته باشند و در هر صنعتی باید به گونه ای انتخاب شوند که بتوانند در برابر دما و فشار آن اتصال مقاومت کنند.

گسکت هایی که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرند باید همیشه در دسترس باشند تا در صورت خرابی و نیاز به تعویض به راحتی در بازار پیدا شوند.

کاربرد های گسکت

یکی از پرکاربردترین گسکت ها به گسکت مارپیچی معروف است. همین شکل مارپیچی باعث شده تا این نوع گسکت توانایی زیادی در آب بندی داشته باشد. اگر این گسکت دارای رینگ داخلی باشد، می توان مطمئن بود که از خوردگی و فرسایش قطعه می کاهد. همچنین این رینگ در حفظ سلامت اجزای آب بندی بسیار موثر است. از طرفی دیگر رینگ خارجی به درست نصب شده گسکت کمک می کند.

از موارد استفاده گسکت مارپیچی می توان به کارگیری آن در نیروگاه های فرایند شیمیایی و همچنین صنایع هوایی را نام برد. به این گسکت ها، گسکت حلزونی هم گفته می شود و سایز آن ها چیزی در حدود 2.1 اینچ تا 60 اینچ است.

مهمترین عوامل در کاربرد گسکت ها عبارتند از:

• ماکزیمم دمای موجود در واسطه ها
• ماکزیمم فشار موجود در واسطه ها
• ماهیت خورنده‌گی و اسیدی بودن عملکرد
• بحرانی بودن عملکرد
• پیکربندی فلنج

قیمت گسکت

از دیگر پارامترهای مهم و تاثیرگذار در انتخاب گسکت ، قیمت و در دسترس بودن آن است. شما باید بین خواص، ویژگی ، کیفیت و قیمت حالت بهینه ای را انتخاب کنید.  می توان گفت گسکت ها بر اساس ویژگی های مذکور، از 35 تومان آغاز و تا 500 تومان در بازار موجود است. دیگر رینگ های فولادی تک رینگ به 1 میلیون و 500 نیز می رسد.

راهنمای خرید و سفارش گسکت

انتخاب گسکت مناسب جهت کاربرد های ویژه کار نسبتا سختی می باشد. در انتخاب یک گسکت موارد زیر باید در نظر گرفته شود:

• نوع سیالی که قرار است از داخل خط عبور نماید.
• مقدار فشاری که گسکت باید در آن فشار کار کند.
• نوع فلنج و تعداد پیچ هایی که قرار است فلنج ها را به هم متصل سازد.
• تعداد دفعات استفاده از گسکت
• مقدار دمایی که گسکت باید در آن دما کار کند.

انتخاب مناسب و خرید انواع این محصول به عوامل زیر بستگی دارد:

1. سازگاری مواد سازنده با مایع
2. توانایی تحمل فشار و دمای آن
3. طول عمر آن

درک درست از نیازها و الزامات در مورد کاربرد گسکت ها قبل از انتخاب این محصول بسیار حائز اهمیت است. به همین دلیل یکی از موارد مهم در خرید واشر این است که بتواند در یک بازه قابل قبول کارایی خود را در برابر تمام نیروهای عملیاتی درگیر حفظ کند.

 تست و ارزیابی گسکت

گسکت ها تحت آزمایش های سختی مانند تست های فشرده سازی داغ قرار می گیرند. در این آزمایش میزان حرارتی که واشر می تواند بدون آسیب یا آسیب تحمل کند مشخص می شود.

در دماهای مختلف میزان نشتی واشر نایر بررسی می شود و سایر مشکلات مانند سوراخ یا ترک در واشر نیز باید بررسی شود. این آزمایش به این صورت انجام می شود که واشر بین دو فک پرس هیدرولیک قرار می گیرد، دمای آن تا 320 درجه سانتیگراد به طور مداوم افزایش می یابد و ثابت می ماند. سپس میزان کاهش ضخامت و میزان نشتی و آب بندی را اندازه گیری می کنند. در صورتیکه در این آزمایش گست بتواند در محدوده دمایی استاندارد عملکرد بی نقص داشته باشد، تولید می‌گردد. به عنوان آخرین مرحله در فرآیند تولید، تکنسین ها بازرسی محصول را انجام می‌دهند و قبل از خروج از کارخانه، آن را از نظر تمام جنبه ها بررسی می‌کنند.

عوامل ازبین برنده گسکت ها

• وجود ارتعاشات در سیستم
• وجود ضربه قوچی در سیستم
• قرارگیری نامناسب گسکت
• در مسیر گرمایش قرار گرفتن
• خزش گسکت (تغییر شکل تدریجی و کند آن تحت تاثیر نیروی ثابت با تنش مداوم)
• فشار غیر یکنواخت از طرف فلنج های نگه دارنده گسکت
• پائین بودن قدرت تحمل گسکت
• پایینبودن قدرت استحکام پیچ ها

گسکت، نوعی درزبند است که کاربرد اصلی آن جلوگیری از نشت سیالات و به طور کلی آب‌ بندی است. گسکت یا همان واشر صنعتی برای آب بندی یک وسیله و جلوگیری از خروج انواع سیالات مانند آب، هوا، گاز و… در صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برای اتصال شیرآلات به لوله ها و یا اتصال لوله ها به یکدیگر، یکی از روش های رایج استفاده از فلنج ها است. فلنج ها قطعاتی هستند که یک سر آن ها به لوله یا شیر و سر دیگر آن به فلنج دیگر متصل می شود. فلنج ها به وسیله پیچ و مهره به یکدیگر متصل و دارای انواع گوناگونی همانند فلنج گردن جوشی، فلنج کور، اسلیپون و… هستند. برای اینکه بین دو فلنج آب بندی به طور کامل صورت بگیرد از قطعه ای به نام گسکت استفاده می کنند. از این رو گسکت ها باید به گونه‌ای ساخته شوند که در مدت زمان اتصالشان در دما و فشارهای سیال دوام و طول عمر بالایی داشته باشند.

برای خرید محصول مورد نظر از طریق دکمه “سفارش” اقدام کنید.