علائم خرابی اورینگ ها
بسیاری از مهندسان از خرابی اورینگ ها بهعنوان یکی از دلایل اصلی مشکلات سیستمهای آببندی یاد میکنند.در این مقاله، دلایل متداول خرابی اورینگها در کاربردهای صنعتی مورد بررسی قرار گرفته و راهکارهایی برای افزایش عمر و عملکرد بهینه آنها پیشنهاد شده است. هدف، ارائه بینشی علمی به مهندسان و طراحان جهت انتخاب، نصب و نگهداری صحیح اورینگها میباشد.
طبق بررسیها، بیش از 30% خرابیهای تجهیزات صنعتی بهدلیل مشکلات مربوط به اورینگها رخ میدهند. اما چه عواملی باعث میشود که این قطعات کوچک اینقدر حیاتی و شکننده باشند؟ اما آیا علت این خرابیها همیشه واضح است؟ همراه ما باشید.
پیشنهاد داغ مطالعه : دیافراگم لاستیکی
برای استعلام قیمت و خرید اورینگ لاستیکی و دیافراگم لاستیکی در اصفهان و سراسر ایران با کارشناسان ماهان صنعت به شماره 03133686571 – 09136854152 تماس بگیرید.
نشانههای اورینگ آسیب دیده
یک اورینگ خراب را با علائم زیر تشخیص دهید تا بتوان پیش از ضرر فراوان آن را تعویض کرد:
ترکخوردگی سطحی (Cracks)
یکی از اصلیترین نشانههای خرابی اورینگ، ترکخوردگی سطحی آن است. این ترکها معمولاً بهصورت خطوط نازک یا عمیق روی سطح ظاهر میشوند و اغلب در شرایطی بروز میکنند که اورینگ در معرض دماهای بالا، هوای خشک یا کهنگی ناشی از گذر زمان قرار داشته باشد. این حالت میتواند باعث از بین رفتن خاصیت آببندی و در نهایت نشتی در سیستم شود.
تورم یا بادکردگی (Swelling)
از دیگر نشانههای قابل توجه، تورم اورینگ است. این حالت زمانی اتفاق میافتد که اورینگ در تماس با مواد شیمیایی یا روانکنندههای ناسازگار قرار گیرد. جذب این مواد توسط ساختار پلیمری اورینگ منجر به افزایش حجم، از بین رفتن ابعاد دقیق و عملکرد ضعیف در آببندی میشود.
سخت شدن یا شکنندگی (Hardening/Brittleness)
سخت شدن و شکنندگی اورینگ نیز از علائم خرابی رایج به شمار میآید. در این حالت، اورینگ انعطافپذیری اولیه خود را از دست داده و در برابر خم شدن یا فشار دچار ترک یا شکستگی میشود. این پدیده معمولاً به دلیل قرارگیری طولانیمدت در معرض حرارت زیاد یا فرآیند پیری حرارتی رخ میدهد.
پارگی یا بریدگی (Cuts/Fractures)
پارگی و بریدگی از جمله نشانههای مشهود آسیب فیزیکی اورینگ است که میتواند در اثر نصب ناصحیح، تماس با لبههای تیز یا اعمال نیروی بیش از حد به وجود آید. این نوع آسیب، مستقیماً عملکرد آببندی را مختل کرده و باید بلافاصله شناسایی و رفع شود.
سایش سطحی (Surface Abrasion)
نشانهی دیگر، سایش اورینگ میباشد که معمولاً در نتیجهی تماس مکرر با سطوح متحرک یا نبود روانکاری مناسب ایجاد میشود. در این حالت، سطح اورینگ دچار خراش، صافی بیش از حد یا کاهش ضخامت میشود که کارایی آن را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد.
له شدگی (Compression Set)
در بسیاری از موارد، اورینگ دچار لهشدگی میشود. در این وضعیت، اورینگ پس از قرار گرفتن طولانیمدت تحت فشار دیگر به شکل اولیه خود بازنمیگردد. این پدیده منجر به کاهش خاصیت آببندی و افزایش احتمال نشت خواهد شد، بهویژه اگر جنس اورینگ با شرایط کاری هماهنگ نباشد.
اکستروژن (Extrusion)
اکستروژن یکی از اشکال شدید خرابی اورینگ است که طی آن بخشی از اورینگ از شیار خود بیرونزده و یا در اثر فشار زیاد دچار پارگی در لبهها میشود. این وضعیت معمولاً ناشی از فشار بیش از حد یا وجود لقی زیاد در شیار نگهدارنده اورینگ است.
پوسیدگی یا تغییر رنگ
پوسیدگی و تغییر رنگ نیز از نشانههای دیگر خرابی اورینگ به شمار میرود. تغییر رنگ معمولاً در اثر واکنشهای شیمیایی، تماس با مواد خورنده یا قرارگیری در معرض تابش فرابنفش (UV) یا حرارت شدید ایجاد میشود. این وضعیت نشاندهنده تجزیه تدریجی ماده سازنده اورینگ است.
نشت سیال (Fluid Leakage)
در نهایت، نشت از محل آببندی سادهترین و ملموسترین نشانه خرابی اورینگ محسوب میشود. هرگونه نشت در اطراف اورینگ نشانگر نقص در عملکرد آن بوده و معمولاً ناشی از یکی از آسیبهای فوق یا نصب نادرست است.
مطالعه بیشتر : ضربه گیر
علائم خرابی اورینگ پمپ بنزین
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، توصیه میشود اورینگ پمپ بنزین بررسی و درصورت نیاز با نمونهی مناسب و استاندارد تعویض گردد. همچنین نصب صحیح اورینگ و استفاده از روانکننده مناسب هنگام مونتاژ، نقش مهمی در جلوگیری از آسیب زودهنگام دارد.
- نشت بنزین در اطراف پمپ یا درب باک
- بوی شدید بنزین در کابین یا اطراف خودرو
- سخت روشن شدن موتور بهویژه در حالت سرد
- افت فشار سوخت و عملکرد ناپایدار موتور
- ریپ زدن یا خاموش شدن ناگهانی در دور آرام
- وجود سوخت یا لکه بنزین روی بدنه پمپ
- کدهای خطای مرتبط با فشار سوخت در دیاگ
علائم خرابی اورینگ منیفولد
این اورینگها وظیفهی آببندی اتصال بین منیفولد و موتور را دارند، و خرابی آنها میتواند منجر به اختلال در عملکرد موتور شود.
- نشتی هوا یا سوخت از محل اتصال منیفولد به سرسیلندر
- کاهش قدرت موتور و واکنش کند به پدال گاز
- صدای سوت یا زوزه در دور موتور پایین (نشانهی مکش هوا)
- ریپ زدن یا لرزش موتور مخصوصاً در دور آرام
- روشن شدن چراغ چک موتور و ثبت کدهای خطای سوخت/هوا
- افزایش مصرف سوخت به دلیل اختلال در نسبت هوا به سوخت
- افزایش دمای موتور در برخی موارد به دلیل ترکیب نادرست سوخت و هوا
علائم خرابی اورینگ انژکتور
اورینگهای انژکتور وظیفه دارند تا از نشت سوخت و هوا جلوگیری کنند و در صورت خرابی، عملکرد انژکتور تحت تأثیر قرار میگیرد.
- نشت سوخت از اطراف انژکتور و ایجاد لکههای سوخت
- بوی بنزین در موتور یا کابین خودرو
- کاهش عملکرد موتور و افت قدرت
- ریپ زدن یا لرزش موتور بهویژه در دور آرام
- افزایش مصرف سوخت به دلیل نشت یا نادرست شدن میزان سوخت تزریقی
- روشن شدن چراغ چک موتور و ثبت کدهای خطای انژکتور یا سنسورهای مربوطه
- دود زیاد از اگزوز به دلیل احتراق ناقص سوخت
- صدای غیرعادی از موتور به دلیل ناهماهنگی در تزریق سوخت
پیشنهاد مطالعه : کوپلینگ
علائم خرابی اورینگ دریچه گاز
اورینگهای دریچه گاز وظیفهی آببندی بین دریچه گاز و منیفولد را دارند و خرابی آنها میتواند منجر به مشکلات متعددی در عملکرد موتور شود.
- نشتی هوا از اطراف دریچه گاز و ایجاد صدای سوت
- افزایش دور آرام موتور یا نوسانات دور موتور
- کاهش قدرت موتور یا واکنش کند به پدال گاز
- ریپ زدن موتور و عملکرد ناپایدار در هنگام تسریع یا کاهش سرعت
- روشن شدن چراغ چک موتور و ثبت کدهای خطای سیستم ورودی هوا
- بوی سوخت یا دود اضافی از اگزوز به دلیل احتراق نادرست سوخت
- افزایش مصرف سوخت به دلیل نشت هوا و اختلال در نسبت هوا به سوخت
اورینگها قطعات حیاتی در سیستمهای آببندی هستند که به دلیل کوچک بودن، نقش بسیار مهمی در حفظ عملکرد صحیح ماشینآلات و تجهیزات ایفا میکنند. خرابی اورینگها میتواند به مشکلات متعددی مانند نشت مایعات، کاهش فشار، افزایش مصرف انرژی و حتی توقف کامل سیستمها منجر شود. علل خرابی اورینگها معمولاً شامل عواملی چون حرارت زیاد، فشار زیاد، مواد شیمیایی ناسازگار، نصب نادرست یا پیری طبیعی میباشد.
در کل، تعویض اورینگها به طور پیشگیرانه در دورههای زمانی مشخص (به عنوان مثال هر 6 ماه یا سالیانه، بسته به شرایط کاری) میتواند از خرابیهای ناگهانی و مشکلات جدی جلوگیری کند.
چرا حلقههای O ترک میخورند؟
حلقههای O ترک میخورند به دلایل زیر:
- گرمای زیاد: دماهای بالا باعث خشک شدن و شکنندگی مواد میشود.
- فشار زیاد : فشار بیش از حد ممکن است باعث تغییر شکل یا ترک خوردن اورینگ شود.
- مواد شیمیایی : تماس با مواد شیمیایی ناسازگار میتواند اورینگ را تجزیه کند.
- پیری: با گذشت زمان، اورینگها خاصیت الاستیک خود را از دست میدهند.
- نصب نادرست: پیچخوردگی یا فشار نامناسب در هنگام نصب باعث ترک خوردگی میشود.